Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 11 (635) z dnia 1.06.2025

Zakup i montaż pylonów z nazwami osiedli i z logo firmy w księgach dewelopera

Jesteśmy spółką deweloperską spółką komandytową. Budujemy budynki wielorodzinne oraz osiedla domów w zabudowie szeregowej i wolnostojącej. Planujemy zakupić pylony z nazwami inwestycji/nazwami osiedli. Będą one zamontowane na wjeździe na osiedle lub przy budynkach wielorodzinnych. Czy takie pylony będą stanowić koszty reklamy, czy koszty realizacji inwestycji deweloperskich? Jak powinniśmy potraktować koszt, jeśli oprócz nazwy inwestycji/osiedla na pylonie będzie umieszczona nazwa i logo dewelopera?

Ustawa o rachunkowości nie zawiera szczegółowych regulacji dotyczących działalności deweloperskiej. W związku z tym został wydany Krajowy Standard Rachunkowości nr 8 "Działalność deweloperska" (KSR nr 8), który określa m.in. zasady kwalifikacji kosztów w działalności deweloperskiej. Zgodnie z tym standardem, deweloperem jest deweloper w rozumieniu ustawy o ochronie praw nabywcy, a także każdy inny przedsiębiorca w rozumieniu Kodeksu cywilnego, który w ramach prowadzonej działalności deweloperskiej, na podstawie umowy deweloperskiej, zobowiązuje się do ustanowienia lub przeniesienia na nabywcę (osobę fizyczną lub prawną) lub nabywców odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu lub własności budynku lub jego części wraz z przynależnym do nich gruntem lub prawem wieczystego użytkowania gruntu oraz z przynależnymi obiektami infrastruktury, wybudowanych lub przebudowanych w ramach przedsięwzięcia deweloperskiego. Z kolei działalność deweloperska jest to działalność gospodarcza obejmująca wykonywanie jednego lub więcej przedsięwzięć deweloperskich polegających na budowie lub przebudowie (ulepszeniu) budynków i ich odprzedaży w całości lub części (np. lokali); przedsięwzięcia mogą mieć charakter jednorazowy lub wznawiany. Natomiast przedmiotem przedsięwzięcia deweloperskiego jest budowa jednego lub większej liczby nowych budynków wraz z przynależnymi obiektami infrastruktury lub przebudowa (ulepszenie) już istniejącego budynku (budynków). Ponadto standard wskazuje, że koszty wykonania przedsięwzięcia deweloperskiego gromadzi się dla każdego przedsięwzięcia odrębnie do czasu jego zakończenia. Do kosztów tych zalicza się wszystkie składniki kosztu wytworzenia w rozumieniu art. 28 ust. 3 ustawy o rachunkowości, tj. koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Do kosztów bezpośrednich zalicza się wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.

Na dzień bilansowy stan produktów wycenia się w rzeczywistym koszcie wytworzenia nie wyższym od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy (por. art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości).

Ewidencja kosztów działalności operacyjnej w firmie deweloperskiej powinna być prowadzona w sposób zapewniający prawidłowe ustalenie kosztu wytworzenia produktów, tj. poszczególnych budynków, lokali mieszkalnych, czy lokali użytkowych.

Zgodnie z pkt 7.14 KSR nr 8, do kosztów wytworzenia przedsięwzięcia deweloperskiego nie zalicza się m.in. kosztów informacji, promocji, marketingu, reklamy i sprzedaży (w tym prowizji pośredników i sprzedawców) przedmiotów przedsięwzięcia deweloperskiego. Są to koszty sprzedaży. Wymienione koszty ujmuje się na koncie 52-7 "Koszty sprzedaży". Jednakże w jednostkach, w których koszty sprzedaży są nieznaczne, można zaliczać je do kosztów zarządu i ujmować na koncie 55 "Koszty zarządu".

Pylony, o których mowa w pytaniu, są to reklamy zewnętrzne dużych rozmiarów, które są obiektami wolnostojącymi i zawierają przeważnie przekaz informacyjny lub reklamowy albo też obydwa takie przekazy. Pylony reklamowe są to duże tablice lub słupy zazwyczaj wykonane ze stali, trwale powiązane z gruntem poprzez ustawienie ich na fundamentach. W związku z tym mają charakter obiektów wolnostojących, trwale związanych z gruntem. Zatem koszty pylonów, jako koszty reklamy i informacji, nie zwiększą kosztów wytworzenia przedsięwzięcia deweloperskiego. Będą one generalnie kosztami zaliczanymi - zgodnie z przywołanymi powyżej postanowieniami KSR nr 8 - do kosztów sprzedaży. Pozycje te obciążają koszty i wynik finansowy w okresie ich poniesienia.

Kwalifikując pylony do właściwego rodzaju aktywów należy uwzględnić art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż pylony, które są trwale związane z gruntem, można zaliczyć do budowli. Warto nadmienić, iż składnik majątku można zakwalifikować do środków trwałych, jeżeli spełnia warunki zawarte w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości. Z przepisu tego wynika, że środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Do środków trwałych zalicza się m.in. nieruchomości, w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budowle i budynki. Zasady amortyzacji środków trwałych określa art. 32 ust. 1 ustawy o rachunkowości. W świetle tego przepisu odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Przy czym dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując wartość tego rodzaju środków trwałych (por. art. 32 ust. 6 ww. ustawy). Prawo bilansowe zezwala bowiem na stosowanie uproszczeń dopuszczonych ustawą o rachunkowości, pod warunkiem, że uproszczenia te nie wywierają istotnie ujemnego wpływu na sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki (por. art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Decyzję w tej sprawie podejmuje kierownik jednostki i zapisuje w zasadach (polityce) rachunkowości jednostki.

Zatem jeżeli pylon spełnia wyżej wymienione kryteria uznania go za środek trwały, to powinien zostać zakwalifikowany w księgach rachunkowych jako odrębny środek trwały, podlegający amortyzacji. W takiej sytuacji koszty amortyzacji pylonu odnoszone będą w ramach kont zespołu 5 w ciężar kosztów sprzedaży.